PM2.5 คือ ฝุ่นละอองขนาดเล็กที่มีขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ซึ่งเป็นขนาดเล็กมาก หรือประมาณ 1/25 ของขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเส้นผม สามารถเล็ดลอดเข้าไปในถุงลมที่อยู่ในปอดและเข้าสู่กระแสเลือด สะสมจนเกิดโรคทางเดินหายใจได้ และหากมีการสะสมเป็นเวลานานและในปริมาณมาก อาจจะส่งผลต่อสุขภาพร่างกาย และเกิดโรคร้ายแรงตามมา
คุณภาพอากาศส่งผลต่อร่างกายของเราอย่างไร
ร่างกายของเราต้องการอากาศเพื่อหายใจเอาออกซิเจนเข้าไปใช้ในร่างกาย แต่หากว่าอากาศที่เราหายใจเข้าไปปนเปื้อนด้วยมลพิษ อาจจะทำให้ส่งผลกระทบต่อร่างกายร้ายแรงกว่าที่คิด
โดยปกติแล้ว ประเทศไทย โดยกรมควบคุมมลพิษ ได้กำหนดดัชนีวัดคุณภาพอากาศ (Air Quality Index : AQI) เป็นตัววัดคุณภาพอากาศในพื้นที่ เพื่อดูว่าสภาพอากาศในพื้นที่มีความปลอดภัย หรือมีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยหรือไม่ ซึ่งวัดสารที่เป็นมลพิษอากาศทั้งหมด 6 ชนิด ได้แก่ ฝุ่น PM2.5, PM10, ก๊าซโอโซน (O3), ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ (CO), ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) และ ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) โดยมีเกณฑ์ดังต่อไปนี้
- 0-25 ดีมาก เหมาะสำหรับการทำกิจกรรมกลางแจ้งและท่องเที่ยว
- 26-50 คุณภาพอากาศดี ทำกิจกรรมและท่องเที่ยวได้ตามปกติ
- 51-100 ปานกลาง คนปกติสามารถทำกิจกรรมได้ตามปกติ แต่กลุ่มเสี่ยงควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้ง
- 101-200 เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ ควรหลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมกลางแจ้ง
- 200 ขึ้นไป ทุกคนควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้ง และสวมใส่แมสก์หากหลีกเลี่ยงไม่ได้
ฝุ่น PM2.5 มาจากไหน เกิดจากอะไร
PM2.5 ย่อมาจาก Particulate matter with diameter of less than 2.5 micron ซึ่งสาเหตุของฝุ่น PM2.5 เกิดได้ทั้งจากการเผาไหม้โดยยานพาหนะ การเผาขยะ ไฟป่า โรงงานไฟฟ้า การหุงต้มอาหารด้วยฟืนหรือไม้ การก่อสร้าง ควันบุหรี่ การเผากระดาษ และกิจกรรมอื่น ๆ ที่ก่อให้เกิดควัน
สำหรับในเขตกรุงเทพฯ สาเหตุของฝุ่นและมลพิษทางอากาศมักเกิดจากไอเสียของยานพาหนะหรือจากการคมนาคมเป็นหลัก โดยเฉพาะในช่วงหน้าหนาว หรือประมาณเดือนธันวาคมถึงมกราคมของทุกปี ที่มวลอากาศเย็นกำลังอ่อนลง ทำให้ฝุ่นจากการเผาในที่โล่งเข้ามาสะสมทำให้เกิดฝุ่น PM2.5 ในปริมาณมาก และทำให้มีค่าฝุ่นสะสมสูงยิ่งขึ้น
ส่วนภาคเหนือและภาคใต้ของไทย อาจจะได้รับอันตรายจาก PM2.5 ที่เกิดจากไฟป่า ทั้งในพื้นที่ของประเทศไทยและประเทศเพื่อนบ้าน ส่วนภาคกลางมักจะเกิดจากการเผาในที่โล่งเพื่อทำการเกษตร
ฝุ่น PM2.5 อันตรายไหม มีผลกระทบต่อร่างกายอย่างไร
ฝุ่น PM2.5 คือหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่เราจะต้องเผชิญเป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะในช่วงฤดูหนาวที่มีฝุ่นสะสมหนาแน่น ทำให้หลายคนเกิดความกังวลว่าฝุ่น PM2.5 มีอันตรายไหม และผลกระทบของฝุ่น PM2.5 ที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพมีอะไรบ้าง
องค์การอนามัยโลก หรือ World Health Organization (WHO) ได้กล่าวถึงอันตรายจาก PM2.5 ว่าคือสารที่ก่อให้เกิดมะเร็ง และทำให้มีผู้เสียชีวิตจากมลพิษทางอากาศ และก่อให้เกิดค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลจำนวนมาก แต่โรคที่เกิดจาก PM2.5 ไม่ได้มีเพียงโรคมะเร็งเท่านั้น แต่ยังมีโรคต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
- โรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ เช่น ไอ แสบจมูก มีเสมหะ และเป็นสาเหตุที่ทำให้โรคภูมิแพ้ หอบหืด โรคถุงลมโป่งพอง และโรคปอดกำเริบ หรือมีอาการหนักมากยิ่งขึ้น
- โรคมะเร็ง โรคปอดอักเสบ และโรคหัวใจ นอกจากจะมีผลต่อระบบทางเดินหายใจแล้ว หากว่าร่างกายของเรามีฝุ่น PM2.5 อยู่ในร่างกายในปริมาณมาก จะทำให้เกิดโรคเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงโรคมะเร็งได้อีกด้วย
- โรคเกี่ยวกับหลอดเลือดและสมอง เมื่อเกิดการสะสมมากขึ้น อาจจะทำให้เลือดหนืด ความดันโลหิตสูง และทำให้เส้นเลือดในสมองแตกได้
- โรคผิวหนัง เช่น เป็นผื่น ลมพิษ เหี่ยวย่นง่าย
- ใครอยู่ในกลุ่มเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายจาก PM2.5
ใครอยู่ในกลุ่มเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายจาก PM2.5
เราต่างรู้กันดีว่า ฝุ่น PM2.5 คือตัวอันตรายที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของเรา โดยเฉพาะผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงดังต่อไปนี้
- เด็ก ส่งผลต่อพัฒนาการของเด็กที่กำลังเจริญเติบโต
- หญิงมีครรภ์ อาจจะทำให้คลอดก่อนกำหนด
- ผู้สูงอายุ อาจจะกระทบต่อสุขภาพร่างกายได้มาก โดยเฉพาะผู้ที่เป็นโรคหัวใจ
- ผู้ที่มีโรคประจำตัว โดยเฉพาะโรคที่เกี่ยวกับทางเดินหายใจ
วิธีป้องกันอันตรายจากฝุ่น PM2.5
การป้องกันอันตรายและผลกระทบของฝุ่น PM2.5 ที่ดีที่สุด คือการหยุดฝุ่น PM 2.5 ที่ต้นเหตุ ไม่ว่าจะเป็นด้านการคมนาคม การเผา ไฟป่า หรือโรงงานอุตสาหกรรม แต่หากว่าเรายังไม่สามารถหยุดที่ต้นเหตุได้ เราสามารถปกป้องร่างกายของเราไม่ให้รับเอาฝุ่น PM2.5 เข้ามา ด้วยวิธีการดังต่อไปนี้
- ใช้เครื่องฟอกอากาศในบ้าน สำนักงาน หรือตามสถานที่ต่าง ๆ เพื่อกรองฝุ่น เชื้อโรค และมลภาวะต่าง ๆ
- สวมใส่หน้ากากอนามัย เมื่อมีค่ามลพิษในอากาศสูง และจะต้องใส่หน้ากากอนามัย N95 หรือ N99 ที่สามารถกรองฝุ่นขนาดเล็กได้
- หลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมกลางแจ้ง ไม่ว่าจะเป็นการออกกำลังกาย ท่องเที่ยว หรือทำกิจกรรมอื่น ๆ
- งดสูบบุหรี่ หรืออยู่ใกล้คนที่สูบบุหรี่ เนื่องจากบุหรี่เป็นหนึ่งในสาเหตุของฝุ่น PM2.5 และสารพิษต่าง ๆ
นอกจากนี้ อย่าลืมเช็กค่าดัชนีคุณภาพอากาศทุกครั้ง ก่อนออกจากบ้าน โดยเฉพาะช่วงที่มีฝุ่นสะสม เพื่อหลีกเลี่ยงและป้องกันร่างกายจากมลพิษ และหากว่าใครกำลังมองหาเครื่องฟอกอากาศคุณภาพดี ดีไซน์สวย เราขอแนะนำเครื่องฟอกอากาศของ Wells ที่ช่วยกรองฝุ่นขนาดเล็กได้อย่างรวดเร็ว มีขนาดให้เลือกตามความต้องการ สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทรศัพท์ 065 695 6525
ข้อมูลอ้างอิง :
- ข้อมูลดัชนีคุณภาพอากาศ. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2565 จาก http://air4thai.pcd.go.th/webV2/aqi_info.php
- PM 2.5 ฝุ่นเล็กจิ๋ว แต่ส่งผลต่อสุขภาพมหาศาล. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2565 จาก https://www.samitivejchinatown.com/th/health-article/PM-25-Effects-Your-Health#:~:text=กลุ่มเสี่ยงอันตรายจากฝุ่น,มีความเสี่ยงสูงขึ้น
- PM 2.5 เสี่ยงฝุ่นร้ายทำลายปอด. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2565 จาก https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/pm2-5